.
İÇERİK  
  ANA SAYFA
  İLETİŞİM
  KAYNAK KULLANIMI HAKKINDA
  SULTAN IV. MUSTAFA
  PADİŞAHLARIN EŞLERİ
  OSMANLI HANEDANI SOY AĞACI
  YENİÇERİ VE KAPIKULU SÜVARİLERİNİN İSYANLARINA İLİŞKİN BİR ANALİZ
  II.MAHMUD DÖNEMİ'NDE GİYİM KUŞAM
  II. MAHMUD
  OSMANLI KRONOLOJİSİ
  III. SELİM DEVRİNDE MUSÎKİ HAYATINDAN KESİTLER
  ALEKSANDER GREGOREVİÇ KRASNOKUTSK’UN GÜNLÜĞÜNDEN ALEMDAR MUSTAFA PAŞA VAKASI
  KABAKÇI MUSTAFA AYAKLANMASI
  KİMİ UNVANLAR, TABİRLER
  OSMANLI'DA MÜZİK
  DEVLET TEŞKİLATI
  ISLAHATLAR
  SENED-İ İTTİFAK
  OSMANLI ARMASI
  İLBER ORTAYLI'DAN MAHMUD, SELİM, SADRAZAMLAR PADİŞAHLAR...
  ORDU
  II.MAHMUD'UN MÜZİSYENLİĞİ
  OSMANLI DEVLET TÖRENLERİNİN TOPKAPI SARAYI’NDAN DOLMABAHÇE SARAYI’NA İNTİKALİ
  AYAN
  BAB-I ALİ YANGINI VE ALEMDAR VAK'ASI
  SIR KÂTİPLİĞİ VE RUZNÂME
  III. SELİM'İN SEHİD EDİLMESİ
  27 MAYIS DARBESİ VE TALAT AYDEMİR
  31 MART VAKASI
  TÜRK DARBELER TARİHİ
  KADIN HAYATINDAN AYRINTILAR
  ALEMDAR MUSTAFA PAŞA'NIN SADRAZAMLIĞI
  PAŞALIK MÜESSESESİ (avi)
  OSMANLI ORDUSU (video)
  HAREM (AVİ)
  OSMANLI PADİŞAHLARI (avi)
  BATILILAŞMA (avi)
  OSMANLI AİLESİ (avi)
  HUKUKSAL AÇIDAN SENED-İ İTTİFAK
  SENED-İ İTTİFAK YORUMU
  KİMİ MERASİMLER
  III. SELİM DÖNEMİ YENİLEŞME ÇABALARI
  HALININ TARİHİ
  19.yy'DAN BAŞLIKLAR
  SIRP İSYANI VE OSMANLI-RUS SAVAŞI
  III. SELİM DEVRİNDE NİZAM-I CEDİDİN ANADOLU'DA KARŞILAŞTIĞI ZORLUKLAR
  SENED-İ İTTİFAK'IN TAM METNİ
  SENED-İ İTTIFAK lLE MAGNA CARTA'NlN KARŞILAŞTIRILMASI
  FRANSIZ İNKILABI’NIN TÜRK MODERNLEŞME SÜRECİNE ETKİLERİ
  YENİÇERİ OCAĞININ KALDIRILIŞININ TAŞRADAKİ YANSIMASI
  TÜRK MODERNLEŞMESİNİN AMBİVALANT DOĞASI
  TÜRKİYE'DE BATILILAŞMA DEĞERLERİNİN ARAÇLAŞMASI
  OSMANLI YÖNETİCİLERİNDE ZİHNİYET DEĞİŞİMİ VE BATILILAŞMANIN BAŞLANGICI
  SARAY MÜZİĞİNDE YAYLI ÇALGILAR
  XIX.YY'DA İSTANBUL' DA SANAT VE MUSİKİ
  TOHUM VE TOPRAK YILLARINDA TÜRKİYE
  EDEBİYAT-TARİH-TİYATRO İLİŞKİSİ
  19.YY İLK YARISINDA KADIN GİYSİLERİ
  KEMAL TAHİR VE BATILILAŞMA
  TÜRKLERDE ÇERAĞ MUM VE ATEŞ
  ELEŞTİRİLER



  




																							
SENED-İ İTTİFAK YORUMU

SENED-İ İTTİFAK

Uğur Kara – Ankara, 2002
Sayfa 1 / 34

Bir siyasal-hukuksal belgenin taşıdığı anlam, güttüğü amaç, kendi niyetinden
bağımsız olarak yarattığı etki ve doğurduğu sonuçların belirlenmesi ve kavranması, o
belgenin bağrında belirdiği toplumsal dokunun gerek halihazırdaki sosyo-ekonomik
yapısının gerekse tarihsel arka planının belirleyici değişkenleriyle ortaya konması ve
irdelenmesiyle mümkündür. Bu yargımız toplumların ilerleyişine egemen olan bir hareket
yasasından kaynaklanmaktadır; söz konusu yasa, şu özlü ifadelerle verilebilir: “Tarihte,
egemen etken, sonunda, maddi yaşamın üretimi ve yeniden üretimidir.”1; veya aynı
anlama gelmek üzere, “bireylerin yaşamlarını ortaya koyuş biçimi, onların ne olduklarını
çok kesin olarak yansıtır. Şu halde, onların ne oldukları, üretimleriyle, ne ürettikleriyle
olduğu kadar, nasıl ürettikleriyle de örtüşür. Demek ki, bireylerin ne oldukları,
üretimlerinin maddi koşullarına bağlıdır.”2 Belirtmek gerekir ki, bu vurgular, toplumun
maddi üretici güçlerinin belirli bir gelişme derecesine tekabül eden üretim ilişkilerinin –
altyapının- üzerinde yükselen siyaset, hukuk, din, devlet vs. gibi üstyapı kurumlarının
hiçbir belirleyiciliğe sahip olmadığı şeklindeki bir önermeye tahvil edilemez. Belirleyiciliğin
yönü tek yönlü olmayıp, belli bir andan sonra üstyapı kurumları hem altyapıyı etkileme
hem de bir bütün olarak toplumsal olguları biçimleme kapasite ve yeteneğine sahiptir.
Söz konusu hareket yasası, son kertede, belirleyici olanın iktisadi etmen -üretim
ilişkileri- olduğunu vurgulamaktadır.
Başlangıçta belirtmeye çalıştığımız, bir siyasal-hukuksal belirişin döneminin sosyo-
ekonomik dinamiklerinden ve arkasına aldığı tarihsel serüvenden bağımsız ele
alınamayacağı yargısı, kanımızca, söz konusu belge Sened-i İttifak olduğunda, kendini
tüm açıklığı ve ağırlığıyla hissettirmektedir. Bir yaklaşımın “ilk amme hukuku kaidesi ve
hukuk Devletine doğru gidiş”3, diğer bir yaklaşımın “bir utanç belgesi”4 olarak gördüğü ve
Osmanlı-Türk anayasal gelişmeleri bakımından taşıdığı anlam kadar Osmanlı sosyo-
ekonomik yapısının serüveninin nereye vardığını göstermesi bakımından da önemli olan
bu belgeyi doğuran iklim, merkez karşısında merkezkaç güçlerin (âyanların) kayda değer
bir iktidar odağı olarak belirdiği yeni bir statükoyu ifade etmektedir; şu halde, klasik
döneminde saray, seyfiye, ulema –yönetenler- ile reaya –yönetilenler- şeklindeki Osmanlı
sınıflar denklemine XIX. yüzyıl başında varlığını merkeze, çok vurgulu bir şekilde, resmen
tescil ettirebilmiş yeni bir özne olarak âyanlar dahil olmuş görünmektedir; öyleyse,
Sened-i İttifak’ın doğru bir çözümlemesinin ön koşulunu, âyanlık kurumunun ve merkez
ile merkezkaç güçlerin ilişkilerinin belirlenmesi oluşturmaktadır. Âyanlığın ne gibi bir
tarihsel mecrada hangi dinamiklerin ürünü olduğunun kavranması çabalarının, kaçınılmaz
...
DEVAMI
YAZARDAN  
  Hiçbir oyunumda tarihten yola çıkmadım ben. Günümüzden yola çıktım. Günümüz olaylarıyla, kişileriyle, sorunlarıyla bir çağrışım uyandırdığı anda tarihe yöneldim. (…) Benim zaman içindeki çevrem, Kanuni Sultan Süleymanlara, simavnalı Şeyh Bedrettinlere, Gılgameşlere dek uzanıyordu. Ama insan aynı insandı. Onların kaygıları, düşünceleri, sorunları, yazgıları… Çok yanlış olarak tarihsel konulu oyunlar tarihle karıştırılır. Oysa tarih şaşmaz biçimde nesnel, oyun şaşmaz biçimde özneldir. Bir oyun yazarıyla, bir tarihçinin olaylara bakış açıları başkadır, yöntemleri başkadır. Amaçları başkadır. Başka başka bireşimlere gitmeleri doğaldır, olağandır, hatta kaçınılmazdır. …sanatçı bir şeyleri çözümlemek için yazmaz. (…) Sanatçı sergiler, düşündürür, yorumlamayı da seyir işine ya da okuyucusuna bırakır. Doğru çözüm sonradan doğru yorumlayanlardan gelir. * *: Orhan Asena’nın söyleşi ve yazılarından alıntılanmıştır. Kaynak: Nutku, Hülya-CUMHURİYETİN 75. YILINDA BİR YAZAR: ORHAN ASENA-T.C Kültür Bakanlığı Yay. Haz: Andaç, Feridun-AYDINLANMANIN IŞIĞINDA SANAT İNSANLARIMIZ IV- Papirüs Yay.







 
ZİYARETÇİ DEFTERİ  
 
 
İSTANBUL EFENDİSİ  
 




 
TARLA KUŞUYDU JULIET  
 



 
Bugün 7 ziyaretçi (14 klik) kişi burdaydı!
Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol